Na een jarenlange aanlooptijd werd Per Olov Enquist, een van de meest vooraanstaande hedendaagse Zweedse schrijvers, met zijn historische romans Het bezoek van de lijfarts en De vijfde winter van de magnetiseur nu eindelijk ook ingeburgerd in het Nederlandse taalgebied. In 2002 ontmoette ik de lange, wat vermoeid ogende Enquist, die in 1934 werd geboren in een dorpje in de noordelijke provincie Västerbotten. De samenleving daar in het noorden bestond uit ongeveer 150 mensen, was streng piëtistisch en geënt op de leer van de Hernhutters. Dit gegeven heeft van de schrijver een mens gemaakt die door de donkerdere kant van het leven wordt aangetrokken. "Ik moet deze kant van mijn persoonlijke levenservaring dan ook van me afschrijven. Mijn eigen moeder maakte deel uit van het 'leger van vrouwen', dat het grootste gedeelte van de Pinksterbeweging was. De literaire verwerking van het pinkstergeloof en de opwekkingsbeweging in De reis van de voorganger is dan ook mijn persoonlijke uitlaatklep. De enorm goede receptie van het boek in Zweden en elders maakt voor me duidelijk dat religie en levensbeschouwing iets is, wat mensen blijvend en intens bezig houdt", aldus Enquist.

De reis van de voorganger is een lijvige roman, waarin Enquist de opkomst van de radicaalpiëtistische Pinksterbeweging in Zweden beschrijft. Hoofdpersonen en geestelijke broeders zijn de latere leider van de Zweedse Pinksterkerk Lewi Pethrus en zijn collega-verkondiger, de charmante dichter Sven Lidman. Enquist beschrijft uiterst indringend hoe een basisdemocratische beweging "van de kleine, opgewekte luiden" na 1913 uitgroeit tot een centralistisch geleid kerkgenootschap met aanzienlijk vermogen, een krant en politieke doelstellingen. Het is het authentieke verhaal over de aanvang van de Zweedse tak van een geestelijk imperium, dat als internationale Pinksterbeweging nu de op twee na grootste christelijke geloofsrichting wereldwijd is. In de specifieke taal van de opwekking beschrijft Enquist de groei van de beweging, waarbij macht en machtsmisbruik, met name tussen mannen en vrouwen een steeds grotere plaats inneemt. Immers meer dan tachtig procent van de leden is vrouw, maar alle leidinggevende functies worden door mannen ingenomen. In 1941 vertrekt Lewi plotseling opgebrand naar Amerika, de bakermat van de beweging. Dit is tevens het begin van de verwijdering tussen de twee leiders Lewi en Sven.

Dat de roman op menige boekentafel van gemeenten van de Zweedse staatskerk te vinden is, laat zien hoe groot het belang van het boek is voor het religieuze gesprek. Een spannende en eerlijke roman, die de lezer religieus en psychologisch zal raken. [Günther Brandorff] Verberg tekst

De roman speelt in het Zweden uit de 20e eeuw, dat wordt gekenmerkt door twee grote ontwikkelingen: de arbeidersbeweging en de spirituele bewustwording. Het boek beschrijft de hechte vriendschap tussen Lewi Pethrus, de oprichter van de Zweedse pinkstergemeente, en Sven Lidman, dichter van erotische liefdesgedichten. Samen hebben ze de pinksterbeweging groot gemaakt, Sven als dichter-verkondiger en Lewi als charismatisch leider en organisator. Toen de beweging een economisch en politiek machtsbolwerk werd, waaruit de oorspronkelijke inspiratie was verdwenen, keerde Sven zich tegen Levi. Ze werden aartsvijanden. Het pijnlijke dilemma tussen idealisme en macht weerspiegelt zich in de verhouding tussen Lewi en Sven. De woorden 'leider' en 'bloed' verloren hun fraaie klank en er kwam een negatieve betekenis voor in de plaats. De verteller van het verhaal lijkt op Enquist zelf, Enquists moeder was bij de pinkstergemeente; er zitten dan ook autobiografische elementen in. Het boek heeft adembenemende dialogen! Voor deze roman is veel research gedaan. Paperback; kleine druk. Verberg tekst